Miras Hukuku Nedir? Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Miras hukuku, bir kimsenin ölümüyle birlikte geride bıraktığı malvarlığının kimlere, nasıl ve hangi oranlarda intikal edeceğini düzenleyen hukuk dalıdır. Türkiye’de bu konudaki düzenlemeler esas olarak Türk Medeni Kanunu’nda yer almaktadır. Ankara’daki aileler açısından miras davaları, özellikle mal paylaşımı aşamasında oldukça hassas ve karmaşık süreçleri beraberinde getirebilir. Bu nedenle miras hukukunu iyi anlamak, hak kaybı yaşanmaması açısından büyük önem taşır.
Bu yazıda, miras hukukunun temel ilkelerini, mirasın nasıl paylaşılacağını, Ankara’da miras davası süreçlerini ve mal paylaşımıyla ilgili bilinmesi gereken önemli noktaları adım adım ele alacağız.

Miras Hukukunun Temel Kavramları

1. Miras Bırakan (Muris)

Ölen kişiye “miras bırakan” ya da “muris” denir. Mirasın konusu, murisin ölüm anındaki malvarlığıdır.

2. Mirasçılar

Mirasçılar, murisin mirasından pay alma hakkına sahip kişilerdir. Mirasçılar ikiye ayrılır:

• Yasal mirasçılar: Kanunla belirlenen ve otomatik olarak miras hakkına sahip olan kişilerdir (eş, çocuklar, anne-baba, kardeşler vb.).
• Atanmış mirasçılar: Vasiyetname veya miras sözleşmesiyle belirlenen kişilerdir.

3. Tereke

Miras bırakanın ölümü anında sahip olduğu aktif (mal, hak, alacak) ve pasif (borç) tüm malvarlığına “tereke” denir.

Yasal Mirasçılık Sıralaması

Türk Medeni Kanunu’na göre mirasçılık sırası şu şekildedir:

1. Zümre: Altsoy (Çocuklar ve Torunlar)

En önce çocuklar mirasçıdır. Eğer çocuk ölmüşse, onun payı kendi çocuklarına (yani torunlara) geçer.

2. Zümre: Ana-Baba ve Kardeşler

Miras bırakanın altsoyu yoksa, miras anne ve babasına geçer. Anne veya baba ölmüşse onların payı kardeşlere geçer.

3. Zümre: Büyük Anne ve Büyük Baba

İlk iki zümrede kimse yoksa, miras büyük anne ve büyük babaya geçer.

Eşin Durumu

Eş, her durumda mirasçıdır ve payı diğer zümreye göre değişir:

• Altsoyla birlikte: 1/4
• Anne-baba zümresiyle birlikte: 1/2
• Büyük anne-baba zümresiyle birlikte: 3/4
• Hiç mirasçı yoksa: Tamamı eşe kalır.

Vasiyetname ve Miras Sözleşmesi

Muris, mallarını kanundaki paylardan farklı şekilde dağıtmak isterse vasiyetname ya da miras sözleşmesi yapabilir. Ancak bu işlemler “saklı pay” ilkesine aykırı olamaz.

Saklı Pay Nedir?

Kanun, bazı mirasçılara belirli bir payı korur. Muris, bu saklı payı vasiyetnameyle de kaldıramaz.

• Çocuklar için: Yasal miras payının yarısı
• Anne-baba için: 1/4’ü
• Eş için: Yasal miras payının tamamı saklı paydır.

Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Miras bırakanın ölümünden sonra terekenin paylaşımı iki şekilde olabilir:

1. Mirasçılar Arasında Anlaşma ile Paylaşım

Tüm mirasçılar kendi aralarında anlaşarak terekeyi paylaşabilir. Bu durumda paylaşım sözleşmesi yapılır ve tapuda devre gerekebilir.

2. Mahkeme Kararıyla Paylaşım (İzale-i Şuyu Davası)

Mirasçılar anlaşamazsa ortaklığın giderilmesi davası açılır. Ankara’da bu davalar genellikle Sulh Hukuk Mahkemesi’nde görülür. Mahkeme ya aynen taksim (malın bölünmesi) ya da satış yoluyla paylaşım kararı verir.
👉 Ayrıntılı bilgi için Koçak Hukuk Danışmanlık adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Mirasın Reddi (Reddi Miras)

Mirasçılar, mirası kabul etmeme hakkına sahiptir. Özellikle terekenin borçları fazla ise bu yol tercih edilebilir.

• Red süresi, ölüm tarihinden itibaren 3 aydır.
• Red işlemi Sulh Hukuk Mahkemesi’ne yapılacak bir beyanla olur.

Reddi miras durumunda miras sanki mirasçı hiç yaşamamış gibi diğer mirasçılara geçer.

Ankara’da Miras Davası Süreci

Ankara’da miras davaları genellikle şu şekilde ilerler:

1. Veraset İlamı Alınması: Mirasçıların kimler olduğu Sulh Hukuk Mahkemesi’nden veya noterden alınan belgeyle belirlenir.
2. Terekenin Tespiti: Mallar, taşınmazlar ve borçlar tespit edilir.
3. Paylaşım veya Dava: Taraflar anlaşırsa paylaşım yapılır; anlaşamazlarsa dava açılır.
4. Tapu ve Tescil İşlemleri: Mahkeme kararıyla taşınmazlar mirasçılar arasında paylaştırılır.

Ankara’daki taşınmazlar için özellikle Tapu Müdürlükleriyle koordinasyon önemlidir.

Mal Paylaşımı Örnek Hesaplama

Örnek: Murisin geride eşi ve iki çocuğu var. Tereke değeri 900.000 TL.

• Eşin payı: 900.000 TL x 1/4 = 225.000 TL
• Kalan 675.000 TL iki çocuğa eşit paylaştırılır. Her biri 337.500 TL alır.

Miras Paylaşımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Saklı paylara dokunulmamalı
• Tapu kayıtları titizlikle incelenmeli
• Mal beyanı ve borçlar eksiksiz belirlenmeli
• Vasiyetname varsa noter tasdikli olup olmadığı kontrol edilmeli
• Süreler kaçırılmamalı (örneğin reddi miras 3 ay)

Sık Sorulan Sorular

Vasiyetname varsa yasal mirasçılar hak iddia edebilir mi?

Evet, vasiyetname olsa bile saklı paylar korunur. Saklı pay ihlali varsa mirasçılar tenkis davası açabilir.

Eş, tüm mallara ortak mı olur?

Hayır. Eşin payı kanunda belirlenmiştir. Ayrıca evlilik rejimi (edinilmiş mallara katılma vs.) de önemlidir.

Ankara’da miras avukatıyla çalışmak zorunlu mu?

Zorunlu değil ama özellikle mal paylaşımı ve tapu işlemleri karmaşık olduğu için Ankara miras avukatı desteğiyle süreç daha hızlı ve sorunsuz yürür.

Ankara’da Profesyonel Miras Avukatı Desteği

Miras paylaşımı çoğu zaman aile içinde anlaşmazlıkları beraberinde getirebilir. Ankara’da bu tür davalarda uzman bir hukuk bürosundan destek almak, hem süreci hızlandırır hem de hak kaybı yaşanmasının önüne geçer.
Koçak Hukuk Danışmanlık olarak miras hukuku ve mal paylaşımı konularında müvekkillerimize profesyonel hizmet sunuyoruz.

Mal Paylaşımında Doğru Adımları Atın

Miras hukukunun karmaşık yapısı, yanlış atılacak adımlarda ciddi hak kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle:

• Zamanında veraset işlemlerini başlatın.
• Paylaşım konusunda mutlaka yazılı mutabakat yapın.
• Ankara’da güvenilir bir hukuk bürosundan destek alın.

Profesyonel danışmanlık için Koçak Hukuk Danışmanlık web sitemizi ziyaret ederek bizimle iletişime geçebilirsiniz.